Het regionale ov rond Amsterdam, Rotterdam en Den Haag wordt al door gemeentelijke bedrijven uitgevoerd. Dat idee willen Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA) en Olger van Dijk (NSC) doortrekken naar de provincies.

De aanbestedingen door provincies werken niet meer zoals ze zouden moeten, schrijven de twee Kamerleden in de uitleg van hun wet. Buslijnen in dunbevolkte gebieden worden geschrapt of vervangen door flexibele diensten. "Provincies hebben weinig zeggenschap over de dienstregeling, zolang ze geen extra geld op tafel leggen."

Leefbaarheid platteland

Dat gaat volgens GroenLinks-PvdA en NSC ten koste van de zelfstandigheid van bijvoorbeeld ouderen en scholieren. "Bovendien neemt de leefbaarheid op met name het platteland verder af wanneer jongeren besluiten om mede als gevolg van de slechte bereikbaarheid hun woonplaats te verlaten."

De mogelijkheid om zelf busvervoer te regelen kan voor provincies ook een "stok achter de deur" zijn bij het opstellen van eisen voor de aanbesteding, zeiden de indieners vorige week toen ze de wet verdedigden.

Zeeland

Dat het voorstel is aangenomen, noemt De Hoop een "trendbreuk in het openbaar vervoer" in een post op Instagram. "De wet is misschien een kleine aanpassing, maar wel een fundamentele", aldus De Hoop in het debat. "Jarenlang zagen we oogluikend toe hoe steeds groter wordende bedrijven het voor het zeggen hadden in het Nederlandse ov."

Gedeputeerde Harry van der Maas (mobiliteit) van de provincie Zeeland stelt dat het zelf opzetten van een ov-bedrijf een optie zou kunnen zijn bij het falen van de markt, maar dat dan wel "enorm veel expertise" wordt gevraagd. Hij voegde eraan toe dat de kwestie de komende jaren voor Zeeland niet aan de orde is.

2 miljoen euro per jaar

Vervoerder EBS gaat vanaf eind 2026 het busvervoer in Zeeland verzorgen, bleek bij een tweede aanbestedingsronde. Zeeland verhoogde het budget met 2 miljoen euro per jaar. Ook werd de contractduur verlengd van acht naar twaalf jaar.

De provincie Noord-Holland is terughoudend. Gedeputeerde Jeroen Olthof (mobiliteit, PvdA) zei deze week op vragen van de SP dat hij is aangesteld om het openbaar vervoer te verbeteren, en niet om een eigen ov-bedrijf op te richten.