De eerste treinstellen van de Mat '46, ook wel bekend als de Muizeneus, verschenen in 1948 op het spoor. De bijnaam heeft de trein te danken aan de gele 'snorharen' die in een later stadium ter versiering op de voorkant werden geschilderd. Conducteurs moesten de deuren van de treinstellen op elk station handmatig sluiten. Treinstel 273 reed nog tot in de jaren 80 als stop- en sneltrein.

Hondekop

Eind jaren 50 rolde de Mat '54 het Nederlandse spoor op. Door de vorm van de machinistencabine kreeg de trein al snel de bijnaam Hondekop. In de jaren 70 was het de belangrijkste trein voor het langeafstandsverkeer. De Hondekop ging in 1996 uit dienst.

Thema

Het thema van Open Monumentendag is dit jaar 'Routes, netwerken en verbindingen' met als slogan 'Onderweg!'. Behalve de historische treinen zijn in het tweede weekend van september ook de koninklijke wachtkamers op drie NS-stations te bezoeken, net als duizenden andere monumenten in Nederland.