Om het stijgende aantal treinreizigers - in normale tijden - in Nederland het hoofd te kunnen bieden, wordt al jaren gewerkt aan de bouw en verbouw van Nederlandse stations. Samen met ProRail en gemeenten werkt NS aan het toekomstbestendig maken van deze plekken. Maar hoe komen deze nieuwe stations tot stand? De Nationale Transportgids wil graag weten hoe het zit en vertelt hoe Rotterdam Centraal, Den Haag Centraal, Utrecht Centraal en Arnhem Centraal de afgelopen jaren een heel nieuw uiterlijk kregen.
Rotterdam Centraal – opening 2014
Op 13 maart 2014 werd het nieuwe station Rotterdam Centraal, ook wel 'Station Kapsalon, Puntzak of Haaienbek' genoemd, geopend door koning Willem-Alexander. Het gebouw onder architectuur van Benthem Crouwel Architekten, Meyer en Van Schooten, en West 8 moest het eerste Station Rotterdam Centraal vervangen. Dat werd in 2007 gesloten en een jaar later gesloopt. In de nieuwbouw zijn wel enkele historische elementen uit het oude stationsgebouw uit 1957 van architect Sybold van Ravesteyn teruggekomen. Onder andere de letters ‘Centraal Station’ en de originele klok op de voorgevel verwijzen daar naar. Het vernieuwde Rotterdam Centraal werd in 2015 uitgeroepen tot Beste Gebouw van het Jaar en verwerkt dagelijks zo’n 170.000 reizigers.
Arnhem Centraal - opening 2015
Het vernieuwde station Arnhem Centraal werd op 19 november 2015 officieel geopend. Dat mocht ook wel na bijna twintig jaar bouwen! Het huidige stationsgebouw, het vierde station op die plaats, werd ontworpen door Ben van Berkel van architectenbureau UNStudio. Opvallend in het ontwerp zijn de golvende lijnen van de stationshal - die overigens zo ingewikkeld was om te maken dat het project bijna twee keer sneuvelde. Uiteindelijk werd een scheepsbouwer uit Groningen bereid gevonden een stalen frame te maken voor de hal. Behalve de constructie van de stationshal ging er meer mis. Een tijdelijke looptunnel stortte in, mensen werden onwel van een lijmlucht en bij graafwerkzaamheden werd een gasleiding geraakt. Het project Arnhem Centraal werd in 1997 gestart en in 2008 bleek dat de kosten die begroot waren op 65 miljoen waren opgelopen tot 90 miljoen. Het futuristische Arnhem Centraal wordt in de volksmond ook wel ‘De Gletsjer’, ‘De Golf’ of ‘De Walvis’ genoemd.
Den Haag Centraal – opening 2016
Toenmalig staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur) en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen openden op 1 februari 2016 het vernieuwde Den Haag Centraal. Het station moest op de schop omdat het niet langer voldeed aan de eisen van een functioneel knooppunt van openbaar vervoer anno 2016. In het kader van de zogeheten Nieuwe Sleutelprojecten, een programma vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu, werd het station daarom ingrijpend vernieuwd. Het station kreeg vier gelijkwaardige ingangen en een transparant uiterlijk. Dat is vooral zichtbaar in het bijzondere glazen dak van Benthem Crouwel Architekten. Het dak met een oppervlakte van 100 bij 120 vierkante meter bestaat uit honderden ruitvormige glazen platen die rusten op slechts acht dikke stalen kolommen, die elk weer ontspruiten in vier dragende balken. Voor het assembleren van de acht dragende kolommen werd een team van lasspecialisten ingevlogen. Hoe de bouw van het nieuwe dak in z'n werk ging, zie je hier.
Utrecht Centraal - opening 2016
Het belangrijkste knooppunt van de spoorlijnen in Nederland, Utrecht Centraal, werd op 7 december 2016 officieel heropend. Vanaf het jaar 2000 werden er plannen gemaakt om het station uit te breiden en toekomstbestendig te maken voor zo’n 100 miljoen reizigers per jaar. Bij de verbouwing in Utrecht werd onder andere het vloeroppervlak van de stationshal uitgebreid van 8.000 naar 25.000 vierkante meter, werd het aantal wissels teruggebracht van 186 naar 60 en de perrons verbreed. Net als het station in Rotterdam en Den Haag tekende ook hier Benthem Crouwel Architecten het ontwerp van het station. Zij zorgden ervoor dat de nieuwbouw geen lappendeken werd van verschillende stijlen, maar wisten juist één uniforme stijl te ontwikkelen die je in alle nieuwbouwprojecten op het station terugziet.
Groningen - opening 2023?
Station Groningen, ook wel Groningen Hoofdstation genoemd, is een van de stations die op dit moment wordt verbouwd en waarvan verwacht wordt dat het in 2023 open gaat. Voor het zo ver is, moet er nog veel gebeuren. Om het station toekomstbestendig te maken, zijn aanpassingen nodig aan het spoor, het station en de stationsomgeving. Een nieuw te bouwen tunnel moet de twee delen van de stad verbinden en herbergt eveneens een grote fietsenkelder. Eyecatcher van het nieuwe station Groningen wordt het monumentale stationsgebouw uit 1866. De grote stationshal wordt straks weer de logische in- en uitgang van het station. Bekijk hier de plannen voor het nieuwe station Groningen.
Door: Nationale Transportgids
Bronnen: NS, ProRail, Wikipedia, NOS, AD, BNA, deingenieur.nl, nu.nl
Beeld: Pixabay
