Site logo
searchclose
Artikelen
Vacatures
Bedrijven
search
add

Noordzeevissers hopeloos klem tussen windmolens en natuur

Door Redactie Nationale Transportgids
schedule 17 min
location_on [xx]km
De Helderse visserman Dirk Kraak, van de BRA-7 Jade en één van de mannen achter de actiegroep Eendracht Maakt Kracht (EMK), ziet zijn leefgebied en vismogelijkheden bedreigd door de snelle groei van het aantal windmolenparken op de Noordzee. ‘Vissers zijn voor mijn gevoel nauwelijks betrokken geweest bij gesprekken over die parken’, aldus Kraak. Dit meldt Schuttevaer.

"Vissers zijn huiverig geworden om rechtszaken te voeren na de verloren rechtszaak bij de Raad van State in 2017", vertelt Kraak, die Brake als thuishaven heeft voor zijn pulskotter. "Het Klimaatakkoord van Parijs zorgde ervoor dat de aanleg van windmolenparken in een stroomversnelling kwam. Zelfs onderzoeksgebieden werden ineens als permanente gebieden aangestipt. Vergunningen werden sneller en sneller uitgegeven. Kan dit allemaal zomaar, denken wij vissers dan?"

Moedeloos

Hij en zijn collega’s worden er moedeloos van. "Overleven met een eigen bedrijf is zwaar. Vooral de pulsvisbedrijven hebben het nu zwaar’, legt Kraak uit. ‘Kijk, wij hebben nog een vergunning en we hebben redelijk flexibele schepen. Maar ik snap wel dat er minder energie is om nu nog op te staan voor onze toekomst."

Kraak besloot daarom zelf in actie te komen. Hij ging onder meer onderzoek doen naar de effecten van windturbines op het zeeleven en maakte ook een website https://www.vissersvoorvrijezee.nl/. Daar opende hij vorig jaar een petitie, ‘maar die had niet de impact waarop we hadden gehoopt hadden’. ‘Dat komt ook omdat de overheid er een bepaalde agenda doorheen wil drukken’, filosofeert Kraak, die de mensen aan wal meer wil informeren over de ernstige situatie waarin de vissers zich bevinden. ‘Mensen denken te vaak: als het maar niet in mijn tuin is, dan is het goed. Maar óns leef- en werkgebied wordt nu gewoon ingenomen.’

In scheepvaartroutes

"De burgers worden hier voor de gek gehouden. Wij zijn de dupe, maar ook de consument en andere zeevarenden. Die zee staat straks volgebouwd met windmolens. Vissers moeten dan op een kleiner gebied werken, en worden gedwongen in de scheepvaartroutes te gaan vissen."

En wat de mensen volgens Kraak ook niet doorhebben, is dat de voedselvoorziening in het geding is door beperking van de visgebieden. "Terwijl wij zorgen voor de gezondste vis. Geen kweek, maar puur natuur."

De windparken in de Noordzee worden volgens Kraak met zo’n geweld aangelegd dat alles in een straal van vier kilometer om de palen heen dood gaat. ‘Die palen hebben ook een doorsnede van 10 meter, als je er honderden van neerzet dan heeft dat effect op de structuur van de zeebodem.’ En zo zijn ook de vissen de dupe van deze duurzame trend: niet alleen de vissers kunnen er niet meer komen, ook de vissen verliezen hun habitat.

In balans

Kraak is er verbolgen over dat de juist visserij als een schadelijke activiteit wordt gezien. "De Noordzee heeft ons vissers nooit in de steek gelaten, dus waarom zouden wij die willen verwoesten? Als ik zo’n vis vang als hij vijf of zes jaar oud is en zijn levenscyclus is zeven jaar, wat maakt dat vissen dan zo erg?"

De vloot is bovendien al gehalveerd en er zijn alternatieve vismethoden bedacht. "De natuur is op zee in balans met zijn gebruikers. Als je daar nu dan een nieuwe gebruiker, de windparken, op loslaat, wat zijn dán de gevolgen?"

Maar alle goede bedoelingen ten spijt, bij de Nederlandse en Europese politiek vinden de vissers niet of nauwelijks gehoor. "Als wij met oplossingen komen, en dat gebeurt ook bij de boeren, dan worden die zo van tafel geveegd. Maar de politici snappen niet: de natuur is ons leven."

Natuurorganisaties

De visserijsector had gehoopt dat natuurorganisaties zich eveneens zorgen zouden maken om de industrialisatie van de Noordzee. Maar daar is volgens Kraak niets van gebleken. "Je hoort hen er niet over. Die organisaties zien de verwoesting van de Noordzee gewoon als kans om extra natuurgebieden te krijgen ter compensatie."

Door: Nationale Transportgids

Kraak vreest dat uiteindelijk slechts 30% van de Noordzee als visgebied bruikbaar zal zijn. ‘Die natuuractivisten gooien wel stenen in de Oostzee, omdat er in natuurgebieden wordt gevist, maar maken zich geen zorgen om de effecten van windmolens. Dat noem ik een dubbele pet op hebben.

Kraak meent dat de ontwikkelingen in strijd zijn met verdragen van de Verenigde Naties. ‘Daarin staat gewoon dat kustbewoners die afhankelijk zijn van de visserij bepaalde rechten hebben. Visgronden moeten voor hen bereikbaar blijven. Maar nu blijkt dat lokale overheden daarmee kunnen doen wat ze willen’, verzucht Kraak. ‘Je mensenrechten vervallen gewoon. Onze manier van leven wordt al eeuwen overgedragen van generatie op generatie. Kan dat hier stoppen?’

Compromis

Is er dan wel een compromis mogelijk tussen de visserij en de windenergiesector? ‘In bepaalde gebieden willen we die parken gewoon niet hebben. Dat zijn leef- en paaigebieden, waar wij van afhankelijk zijn.’

Ook rond de totstandkoming van het Noordzee-akkoord tussen de verschillende belangengroeperingen zijn volgens Kraak fouten gemaakt. ‘VisNed had er steviger in mogen staan. Wij spraken als actiegroep EMK ook met onze achterban. En die wil het zo niet. Er worden allerlei beloften gedaan. Maar dat volstaat niet. We willen alleen concrete afspraken maken.’

Niet opgeven

Om toch iets gedaan te krijgen is EMK nu bezig met een nieuwe inspraakronde bij het Europese Hof. ‘We zijn constant bezig met allerlei processen bij de Europese Unie.’

Wat kunnen de mensen aan wal doen om de vissers te helpen? ‘Volgend jaar stemmen tegen windmolens in zee. Kappen met die handel.’

Kraak ziet liever investeringen in kernenergie. ‘De miljarden die nu voor windenergie worden gebruikt, moeten we ook kunnen gebruiken voor nieuwe vormen van energie.’

De actiegroep EMK geeft de strijd tegen de veranderingen op de Noordzee ondertussen niet op. De argumenten zijn volgens Kraak ijzersterk. ‘We stapten vorig jaar nog naar de Europese Commissie. Daar werd men stil van ons verhaal. Maar uiteindelijk veranderde er niks. Zij slopen daar een uniek natuurgebied. Wij moeten aan allerlei eisen voldoen, wij willen op een duurzame manier vissen. Maar het pulsvissen wordt ons afgenomen. Daarom zijn wij ook zo gepikeerd. Onze toekomst wordt ons afgenomen.’

Noordzeeakkoord

Het kabinet en de vertegenwoordigers van de verschillende gebruikers van de Noordzee bereikten in juni dit jaar een principeakkoord over de verdeling van de Noordzee.

In dit zogenoemde Noordzeeakkoord werd overeengekomen dat het aantal windparken flink wordt uitgebreid. Ook moet de vissersvloot worden geherstructureerd om de schepen duurzamer en rendabeler te maken. Hiervoor komt 119 miljoen euro beschikbaar. Ook worden bepaalde gebieden bestempeld tot gesloten natuurgebied. Zo gaat het voor de visserij belangrijke Friese Front grotendeels dicht voor de visserij. Ook de Bruine Bank wordt natuurgebied. Een meerderheid onder de vissers wees het onderhandelingsakkoord af, zodat de sector er geen handtekening onder zette.

26 maart '24 ( 8:44)

Zeehavenpolitie houdt vier verdachten aan in Heerhugowaard

In samenwerking met de politie in Noord-Holland heeft de Zeehavenpolitie Zeeland-West-Brabant vrijdag 22 maart 2024 vier personen aangehouden in Heerhugowaard. Dat meldt Politie.nl.

25 maart '24 (11:45)

Onderzoek van OVV naar dodelijk ongeluk cruiseschip in Caribisch gebied

De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) doet onderzoek naar een ongeluk op een cruiseschip van Holland America Line, waarbij vrijdag twee bemanningsleden om het leven zijn gekomen. Er zijn twee OVV-medewerkers afgereisd naar het Caribisch gebied, waar het ongeluk gebeurde, laat de raad weten.

25 maart '24 (10:15)

Recordomzet voor baggeraar Van Oord

De Rotterdamse baggeraar Van Oord heeft vorig jaar een recordomzet geboekt en zag de winst meer dan verdubbelen. Het bedrijf zegt dat de markten gestaag aan het stabiliseren zijn na een aantal "uitdagende" jaren.

22 maart '24 (10:15)

Provincie Limburg uit zorgen over maandenlange afsluiting Julianakanaal

De provincie Limburg is "zeer bezorgd" over de maandenlange afsluiting van het Julianakanaal voor de scheepvaart. De provincie spreekt bovendien van een "geheel eenzijdige afweging".

21 maart '24 ( 8:55)

Medewerkers Havenbedrijf Rotterdam doneren aan goede doelen

Stichting Gaarkeuken van Rotterdam, het Familiehuis Daniël den Hoed en Stichting 010 Zwerfie hebben drie cheques van respectievelijk € 3.005, € 2.610 en € 1.010 ontvangen van personeel van Havenbedrijf Rotterdam. Dat meldt Port of Rotterdam.

19 maart '24 ( 8:01)

Brits vliegdekschip Prince of Wales vandaag in haven van Rotterdam

Dinsdag 19 maart 2024 komt het Britse vliegdekschip Prince of Wales aan in de haven van Rotterdam. Het bezoek van het schip is een primeur voor de Rotterdamse haven. Dat meldt Port of Rotterdam.

18 maart '24 (17:15)

Kort geding eigenaar Fremantle Highway en ILT vanwege transport naar China

De eigenaar van het door brand beschadigde transportschip Fremantle Highway heeft een kort geding aangespannen tegen de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Die eigenaar, het Nederlandse bedrijf Koole, wil het schip naar China transporteren voor reparatie en verkoop aan een Chinese werf. De ILT geeft geen toestemming omdat de toezichthouder het schip beschouwt als afval en het niet naar China getransporteerd mag worden aangezien China geen lid is van de OESO-landen.

15 maart '24 (14:00)

Franse werf Naval gaat vier onderzeeboten bouwen voor Defensie

De Franse botenbouwer Naval Group mag van het kabinet vier nieuwe onderzeeboten gaan bouwen voor Defensie, zo heeft staatssecretaris Christophe van der Maat bekendgemaakt bij de marine in Den Helder. De onderzeeërs worden voorzien van de nieuwste technologie en een krachtig nieuw wapensysteem. Zo kunnen straks kruisraketten worden afgeschoten van onder water tot ver achter de kustlijn.

15 maart '24 (13:06)

Van der Maat 'houdt hoofd koel' bij besluit over onderzeeboten

Staatssecretaris Christophe van der Maat (Defensie) zegt het "hoofd koel te houden" bij het besluit over de nieuwe onderzeeboten. Het demissionaire kabinet houdt zich volgens hem aan de spelregels die zijn afgesproken. "Daar is hard aan gewerkt", zei hij voorafgaand aan de ministerraad. De bewindsman benadrukt "zorgvuldig" te werk te gaan bij deze miljardeninvestering. Het kabinet besluit vrijdag over de gunning van de bouw, waarvoor drie werven in de running zijn.

15 maart '24 ( 8:12)

Overnachtingshaven bij Spijk officieel geopend

Woensdag 14 maart 2024 heeft demissionair minister Mark Harbers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de overnachtingshaven bij het Gelderse dorp Spijk officieel geopend. Dit gebeurde in het bijzijn van Rijkswaterstaat en regionale bestuurders. Daarover bericht Rijkswaterstaat.